donderdag 12 januari 2006

Bedrijfstakstructuur verandert - of niet?

Komende dagen enkele berichten vanaf het 96ste EAAE Seminar dat bij het Zwitserse LEI wordt georganiseerd. Het draait daar om de vraag hoe de structuur van de landbouw in termen van grote en kleine bedrijven en bedrijfsvormen zich ontwikkelt. Vooral uit de ex-communistische landen (inclusief China) is daar veel van te leren omdat daar onder sterk veranderde omstandigheden grote veranderingen zijn opgetreden, waarbij het in verschillende landen heel anders is gelopen. Van de opkomst van keuterboeren die voor hun eigen eten zorgen (Roemenie) via gezinsbedrijven (Baltische staten) en grootbedrijven (Slowakije) tot zeer grote, met volgende schakels geintegreerde bedrijven (Rusland). Die ontwikkelingen laten zich redelijk goed verklaren uit opportunity kosten, transactiekosten en de historie.

Voor west-europa lijken er, ondanks veranderende omstandigheden, toch weinig revolutionaire veranderingen voor de deur te staan. Bedrijven worden groter, maar het (wat grotere) gezinsbedrijf blijft optimaal. De bedrijfstakstructuur lijkt nog het meest te veranderen door pensioneringen en eventueel vertrek van jongeren als er (voor hun partner) geen werk buiten de landbouw is. Vooralsnog blijven er heel veel bedrijfjes die een beperkt deel van de productie verzorgen en een kleine groep grote gezinsbedrijven die de bulk van de productie voor hun rekening nemen, eventuueel gekoppeld aan internationale concerns die de afzet regelen.

Geen opmerkingen: