zondag 12 november 2006

van cooperaties

Cooperaties trokken de afgelopen dagen mijn aandacht. Donderdag hield de NCR zijn jaarlijkse cooperatiedag, traditiegetrouw in het Spant in Bussum. De toog(mid)dag ging over cooperaties in den vreemde, gevolgd door een -wat mij betreft- zeer gezellige instuif in de brasserie met oude en nieuwe bekenden.
In de globaliserende voedingsketens is de functie van cooperaties niet meer het locaal bijeenbrengen van het aanbod en dat zo goed mogelijk afzetten en zo tegenwicht bieden aan de particuliere handel. Daar waar de concurrentie wereldwijd wordt uitgevochten kun je er niet omheen om wereldwijd acte de presence te geven. Campina doet dat bijvoorbeeld in Rusland, die andere grote europese markt, door daar de concurrentieslag in de toetjesmarkt met Danone aan te gaan. Dat brengt wel de nodige investeringen mee en de aloude vraag is dan of leden dat geld ook beschikbaar willen stellen. Dat was in de lezing en wandelgangen eigenlijk geen echt thema, wat mij leert dat meer dan 10 jaar geleden ook de leden de wereldwijde concurrentie begrepen hebben en de consequenties aanvaarden.

Een ander interessant voorbeeld is Agrico, dat actief is in o.a. Polen en Roemenie - maar niet meer in Rusland, China en India. Reden: het ontbreken van goede bescherming van intellectual property rights, in dit geval het kwekersrecht. Copyright is daar de right to copy, zo constateerde Agrico directeur Cees van Arendonk. Met snelle vermeerderingstechnieken worden ook nu al in Europese winkels gekochte aardappelen daar illegaal doorvermeerderd.

Hoe boeren inspelen op globalisering werd me ook gisteravond weer eens duidelijk. Met het management van Nautilus hadden we een etentje, ook een beetje ter afsluiting (althans dat hopen we maar) van 5 jaar reorganiseren in een globaliserende voedselketen. Plaats van handeling was Creil, waar tulpenteler en ex-wethouder Jos Becker nu een activiteit heeft gestart als importeur van zuidafrikaanse wijn. Groot Vertroue heet zijn boerderij nu, en je kunt er een leuke proeverij meemaken, eventueel met diner. Een mooie business, waar ik nog twee leerpuntjes uithaalde: er blijkt nog steeds een subsidie te zijn op import van zuidafrikaanse wijn om het land er na de outspan-sinasappelen boycot weer bovenop te helpen. Maar waarvan je je wel kunt afvragen of de zwarte medemens daar nu echt van profiteert. Het zou me niet verbazen als dit geld weglekt naar de consument via de positie in het C1000schap en naar de blanke wijnboeren in Zuidafrika.
En verder is de opstart van zo'n handel wel gebaat met het (her)gebruik van een akkerbouwschuur op het platteland, die zo ook weer benut wordt. En het is een mooie nieuwe functie voor leegstaande gebouwen op het platteland. Zolang het landschap er niet mee aangetast wordt lijkt me een brede invullling van bestemmingsplannen een goed idee. Maar soms zie je het uit de hand lopen en verandert een erf in een complete autohandel, liefst goed zichtbaar vanaf de weg. Terwijl anderen een duur terrein aan een autoboulevard moeten kopen. Bewaken van schoonheid, bevorderen van ondernemerschap en een level playing field zijn niet altijd samenoplopende doelen. Maar in Creil dus wel.

Geen opmerkingen: