vrijdag 15 mei 2009

bungee jumpen en andere risico's

Het leven is niet zonder risico's. Sommige mensen zoeken ze op. Ondernemers bijvoorbeeld, waarvan de economie-boekjes leren dat ze beloond worden om risico te dragen. Volgens mij is hun rol vooral om risico's te verminderen, in plaats van ze te dragen - maar dat terzijde.
Steeds meer mensen (vooral mannen) zoeken ook risico's op, waarbij bungee jumpen voor kantoorbedienden verre van extreem is. Waarom doen mensen dat: zijn er in het gewone leven teveel risicos uitgebannen?
Freud stelde een eeuw geleden dat er een steekje los is met mensen die vrijwillig risico's opzoeken. Anderen houden het op een soort doodswens.
Een artikel in Intelligent Life leerde me dat cultureel antropologen intussen een verklaring hebben: het is een rite de passage voor jonge mannen. Wij moderne mensen hebben evolutionair nog de hersenenen en gedrag van onze voorouders in Afrika. Voor jonge mannen is het uit evolutie-oogpunt aantrekkelijk om met elkaar te strijden in extreem mogelijke risico's niet uit de weg te gaan: wie er in slaagt krijgt de beste partner want die ziet zo de beste mogelijkheid om haar nageslacht van een sterke man te krijgen.
En hersenonderzoekers komen tot het inzicht dat het gedrag bevorderd wordt omdat hersenen dan nog in ontwikkeling zijn, het is niet waar dat kinderen qua hersenen net kleine mensen zijn. Deskundigen gaan dan ook steeds meer inzien dat je risico's niet moet weghalen maar mensen en vooral ook kinderen moet leren er mee om te gaan. Niet te beschermend, en dat zijn we juist aan het doen als er maar weinig kinderen zijn.
De bungeejumpers zijn het er mee eens: die zeggen dat het opzoeken van de extreme risico's juist geen doodsangst maar een extreme levenswens is: men traint zich in het concentreren op overleven door te oefenen risico's te beheersen.
Hier liggen lessen voor het leren van ondernemerschap en omgaan met risico's: trainen en langzaam opbouwen. Agrarische scholen doen dat al met de schoolonderneming. Desalniettemin krijgen melkveehouders momenteel even een crash course. Waren we maar eerder begonnen met langzaam oefenen.

Deirdre Fernard: Life Wish in: Intelligent Life, spring 2009 volume 2 issue 3, p 28-31

Geen opmerkingen: