IPCC op de agenda

Veel ophef dezer dagen over het werk van de IPCC inzake het klimaat. Het blijkt dat men vergeten is een foutje te corrigeren: de Himalaya gletchers zijn er nog wel tot 2350 in plaats van 2035. En er ligt maar een kwart van Nederland onder de zeespiegel in plaats van de helft. Verder blijkt men ook grijze, niet peer-reviewed literatuur, te gebruiken als bron over bv. toerisme en gletchers.
Net zoals het rapport van de club van Rome en het IPCC werk zelf in Nederland veel aandacht kregen, geldt dat ook voor dit issue.

Van het feit dat een kwart van Nederland onder de zeespiegel ligt en daar zijn geld verdient, heb ik nooit helemaal begrepen waarom het relevant is. Natuurlijk het spreekt Amerikanen aan in films, maar wie er even naar kijkt ziet dus ook dat er heel veel geld in de Delta is om de kust te versterken door een aantal zandzuigers op de Noordzee te installeren. Dat is geen erg dure operatie. Zelfs het ontruimen van het rivieren gebied is nog wel betaalbaar als dat nodig mocht zijn. Overstromingen in de Nederlandse geschiedenis, inclusief die van 1953, zijn dan ook heel vaak terug te voeren op verwaarlozing van dijken, vaak uit geldnood (crisisjaren) en oorlogssituaties. In Bangladesh ligt dat anders, maar voor Nederland lijkt het me uberhaupt niet zo relevant welk percentage beneden zeeniveau ligt.

De hele kwestie leidde gisteren in ieder geval tot een mooi overzicht in de NRC van Karel Knip over hoe het IPCC nu werkt en waarom deze voetnootdiscussies de klimaatproblematiek niet veranderen. Wouter van Dieren cs gaan nog een stapje verder: ze wijzen erop dat klimaatsceptici zich van cryptowetenschap bedienen, wat groeit op "een substraat van postmoderniteit, internet en machtige lobby's". De postmoderniteit maakt iedereen mondig en elimineert gezag en hierarchie, internet helpt een handje in de verspreiding van nepkennis en dorpspompverhalen, traditionele media hebben zulke clashes hard nodig in hun overlevingsstrijd en lobby's hebben geld om dit te stimuleren en er gebruik van te maken. Dat zou niet moeten mogen.
Iedereen die wel eens een boekje of een paper heeft gepubliceerd weet dat er fouten in de eindversie staan. Als ze er echt toe doen, worden ze vroeg of laat wel genegeerd of hersteld, zo werkt dat. En juist de postmodernen zouden het op prijs moeten stellen dat het IPCC heel transdiciplinair ook uit een Bergbeklimmersblad citeert.
Dus gaat het hier om wat anders. Enerzijds een IPCC systeem dat zo sterk te wind mee had dat er wellicht wat onzorgvuldigheden zijn ontstaan in procedures of dat een zo groot geloof heeft in eigen bevindingen dat er een loopgraven-oorlog met de sceptici is ontstaan. Daar wijzen althans de uitgelekte climategate mails op. Anderzijds is er misschien ook nog wat anders aan de hand:

Agenda setting
Ik moest deze week ook ineens denken aan de public agenda setting theory, van o.a. Frank Baumgartner. Die legde anderhalf jaar geleden op een bijeenkomst die we in Wageningen organiseerden nog eens uit dat het beroemde boek Silent Spring van Rachel Carson niet het boek was dat het denken over bestrijdingsmiddelen deed veranderen. Dat denken was al aan het veranderen, zo toonde hij met grafieken over krantenberichten aan, en dit boek bundelde en katalyseerde dat. Het werd een verkoopsucces omdat het aansloot bij wat op doorbreken stond omdat het bij het volk al leefde.
En zo, legde hij uit, elke keer zie je weer hetzelfde patroon:  een crisis is een crisis omdat de publieke opinie er achter komt dat de werkelijkheid anders is dan men dacht. Stallen blijken groter dan men ooit wist, de klimaatwetenschap gaat anders met bronnen en critici om dan men dacht. Experts gaan dan uitleggen hoe het technisch zit (schaalgroottevoordelen bij varkens, die je best ook in varkensflats diervriendelijk kunt houden; peer-review en wetenschappelijk debat in de NRC van gisteren) en stellen kleine bijstellingen voor (wat meer cm per dier; IPCC leden benoemen door academies van wetenschappen).
Voor het grote publiek is het echter al lang een normen en waarden debat of een discussie over herschikking van prioriteiten. En dus praten experts en publiek langs elkaar heen en gaat de politiek ingrijpen door de normen en waarden of herprioritering opnieuw vast te leggen.
Zou het zo kunnen zijn dat in de huidige economische crisis het klimaatsissue even wat op de achtergrond wordt gedrongen omdat we liever aan de korte termijn denken? En dat deze uitgebreide en felle discussie een katalysator is van iets dat al gaande is en dat sommige politici feilloos aanvoelen? Over een paar jaar zullen we het weten. Misschien moeten we in het kader van het economisch herstel nu vooral maar inzetten op die zandzuigers en dijkversterking, anders worden we echt een voetnoot in de geschiedenis.