dinsdag 9 december 2014

GLB en de werkgelegenheid.

De 50 mlijard euro die we aan landbouwbeleid uitgeven is o.a. bedoeld om de landelijke werkgelegenheid in stand te houden. De vraag is dan natuurlijk of het ook dat effect heeft.
Je kunt daar tal van redeneringen voor opzetten: door de GLB-betalingen wordt er meer met landbouw verdient dan zonder en dus is het aantrekkelijk boer te blijven of te worden en niet wat anders te gaan doen. Het inkomen is door directe betalingen ook zekerder geworden, dat telt ook.
Anderzijds: een deel van de premies komt niet bij boeren terecht maar bij grondeigenaren of bij consumenten en leveranciers van inputs (omdat de productie uitbreidt als die winstgevender is). De jaarlijkse ontvangst van een fors bedrag helpt toch weer bij het kopen van een nieuwe grotere combine, zodat er een personeelslid kan afvloeien. De geleerden zijn het er niet over eens hoeveel er wegvloeit, sommigen schatten met name het effect op grond- en pachtprijzen hoog in, anderen denken toch dat 60 a 90% bij boeren terecht komt.
Kortom tijd voor enkele economen om de computer aan te zetten en eens te gaan rekenen. In een nieuw paper in de ERAE komen Olper et al. tot de conclusie dat over de periode 1990-2009 het GLB duidelijk in staat is geweest arbeid in de landbouw vast te houden. 1% meer budget betekent een daling van de uitstroom met bijna 0,2%,. Per jaar houdt het GLB 27.000 mensen / banen in de landbouw vast. Het effect van pijler 1 is daarbij veel sterker (per euro) dan van pijler 2.
Overigens was de onderzoeksperiode die van de aan productie gekoppelde (historische) directe betalingen. Die zijn vervangen door de flat rate. De auteurs wagen zich niet aan een speculatie wat dat voor hun becijferingen betekent.  Mijn taxatie zou zijn dat de effectivitiet wat is afgenomen. En eigenlijk moet je, zoals het paper deels doet, kijken naar de werkeloosheid. Als die hoog is, wil je veel banen in de landbouw behouden, maar is daar ook minder subsidie voor nodig: de prikkel om te vetrekken is minder groot.

zie: Alessandro Olper, Valentina Raimondi, Daniele Cavichioli en Mauro Vigani: Do CAP payments reduce farm labour migration? A panel data analysis acroos EU regions. In: ERAE 41-5, December 2014

Geen opmerkingen: