zondag 22 november 2015

over de koe in Navarra

Afgelopen dagen zat ik voor ons FLINT project in Pamplona. Bij INTIA dat gevestigd is in een paviljoen dat is overgebleven van de wereld wijn expo van 1912. Mooi Spaans stadje dat vooral bekend is door de stieren-loop. Door Ernst Hemingway zo overtuigend beschreven dat nu een keer per jaar de toeristen toestromen om voor de stieren uit te hollen of dat te bekijken. Verder is het er rustig. We liepen 700 meter over de route naar Santiago de Compostella, voor de overige 700 km ontbrak de tijd en de fut. Enfin, gaat dat zien, mooie plaats, mooie tapas en via Bilbao kun je ook nog naar San Sebastian en eventueel Burgos.

Op zaterdagochtend verdiepten we ons in de melkveehouderij. In Navarra is het aantal melkveebedrijven in een paar decennia gedaald van 1470 naar 200. Net als Nederland was er een verhandelbaar quotum. De overblijvers hebben gemiddeld 100 koeien. Wat mogelijk wat beïnvloed wordt doordat er 1 bedrijf is met 4200 koeien.
Wij bezochten een bedrijf dat volstrekt tegen de stroom in roeit. Het kon niet voldoen aan de eis om het aantal koeien van 50 met 30 te vergroten om voor investeringssteun in aanmerking te komen. En dus deden de 2 broers (waarvan er een universitair bedrijfseconomie studeerde) het omgekeerde en halveerden het bedrijf naar 25 koeien (hoewel ze er inmiddels weer 50 melken met 5 fte). Ze schroefden de melkgift terug naar 5000 liter om de afhankelijkheid van krachtvoer terug te dringen. En ze gingen in de productie van concumptiemelk, kaas en yoghurt. Biologisch. Die ze verkopen in kleinere winkels, op de markt en aan scholen leveren. Daarnaast exploiteren ze twee agro-toerismo's. Wie er heen wil: ze zitten in Aniz.
In 15 jaar hadden ze ongeveer evenveel innovaties doorgevoerd. Sommige succesvol, andere minder. Dit jaar hadden ze tegen de stroom van de melkmalaise in, hun beste jaar ever. Omdat de vraag gunstig is verhoogden ze zonder veel effect hun prijzen met 10% en ze hadden een uitstekend grasgroei-seizoen. Gisteren stonden de koeien voor het eerst binnen.

Ook interessant dat er in de vallei vooral gemeenschappelijke gronden zijn die door de burgemeesters en wethouders van de 15 dorpen volgens historische regels worden beheerd. Dat systeem lijkt volgens de boer in kwestie wel aan hervorming toe. Zo zijn er boeren die graag meer grond hebben en anderen die het nauwelijks gebruiken, en onder die laatste groep zijn er lieden die illegaal onderverpachten. Veel overeenkomsten dus in economische processen tussen Nederland en Navarra.

Geen opmerkingen: